NHUNG HUỲNH Tại sao tôi lại đọc sách?
Chuyện là, tôi đọc sách cũng kha khá thời sinh viên. Toàn những cuốn rất nổi tiếng và bán chạy nhất trên thế giới bằng Tiếng Việt. Chẳng hạn như cuốn “Từ tốt đến vĩ đại”; “Bạn tài giỏi tôi cũng thế”; “7 thói quen của bạn trẻ thành đạt”;….. Đa số là sách về kỹ năng sống và sách phát triển bản thân.
Nhưng thật sự ra giờ đây đọc lại cuốn từ “Tốt đến vĩ đại” bằng Tiếng anh “Good to Great” của Jim Collins. Hay cuốn “Dạy con làm giàu” – Rich dad poor dad. Tôi mới bất chợt nhận ra là mình không nhớ gì cả. Những thông tin trong sách quá mới lạ đối với tôi. Cũng có thể thời điểm tôi đọc cuốn sách đó, tôi không có đủ kiến thức và kinh nghiệm như bây giờ. Nên sự thấu hiểu và nhớ những ý chính vẫn chưa đủ rõ ràng.
Tôi bắt đầu đọc sách một cách nghiêm túc hơn chỉ khoảng 1 năm trước. Đây cũng chính là thời điểm tôi đã tự viết ra cuốn sách của mình. Thời điểm mà đầu tư chứng khoán ngắn hạn tại nhà hay online được quan tâm hơn cả vào năm 2021.
Và bạn cũng đoán được kết cục của cách đầu tư này rồi đấy. Tôi thắng được nhiều nhưng thua thì nhiều hơn. Sau khi nhìn nhận lại vấn đề. Tôi quyết định phải học cách đầu tư để không bị mất tiền.
Thế là cuốn sách The Intelligent Investor của Benjamin Graham đến với tôi một cách khá tình cờ. Đây là một cuốn sách rất nổi tiếng nên đa số những nhà đầu tư chứng khoán muốn thành công. Đều phải đi qua cuốn sách này.
Thật sự mà nói, đây có thể có cuốn sách Tiếng anh đầu tiên tôi đọc một cách có nghiền ngẫm. Đơn giản vì nó khó hiểu quá các bạn 🙂 Những thuật ngữ và câu chuyện của các công ty từ những năm 1949.
Mặc dù, đã đọc xong cuốn sách, nhưng tôi vẫn chưa thể hiểu hết được ý của tác giả. Nhờ phần giải thích thêm của Jason Zweig và thay đổi cách tiếp cận. Nên tôi đã nắm được những ý chính, và nhớ được lâu hơn.
The more that you read, the more things you will know. The more that you learn, the more places you’ll go ― Dr. Seuss
Bạn càng đọc nhiều, bạn sẽ càng học được nhiều điều. Bạn càng học được nhiều, bạn sẽ đi được nhiều nơi hơn.
Sách là người dẫn đường cho bạn
Tôi nhận ra rằng vào những thời điểm khó khăn và băn khoăn nhất trong cuộc sống. Sách thật sự là người chỉ dẫn cho tôi tìm ra câu trả lời. Bởi vì tôi không có bất kì người bạn hay người thầy nào khác để hướng dẫn tôi phải làm gì. Và họ cũng không thể hiểu bạn muốn gì, ngoài trừ bản thân của bạn.
Những thắc mắc về tài chính cá nhân, đầu tư chứng khoán hiệu quả; những người triệu phú làm cách nào để giàu có; làm sao để đầu tư khôn ngoan;… Từ đó, tôi bắt đầu tìm đọc những cuốn sách liên quan đến Tài chính cá nhân và Đầu tư chứng khoán. Và tôi rèn luyện thói quen đọc sách mỗi ngày.
Trong thực tế, tôi nhận ra rất nhiều người vẫn còn đang trên hành trình khám phá bản thân và học hỏi. Thì sách thực sự có thể giúp thay đổi cách bạn nghĩ về cuộc sống của mình. Những cuốn sách này có thể an ủi, truyền cảm hứng và động lực khi người đọc trên những hành trình tương tự lướt qua các trang sách của họ.
Một nguồn kiến thức vô tận nhưng rất dễ tiếp cận
Thế là tôi tiếp tục đọc như vậy đến cuốn thứ 2, 3, 4, kết hợp với việc nghe sách. Tôi đã may mắn chạm được đến những kiến thức giá trị và kĩ năng cần thiết về chủ đề tôi quan tâm.
Thật ra bạn có thể dễ dàng bỏ $1,000 để đi chơi hay ăn uống. Vậy nên đừng tiếc tiền khi mua những cuốn sách chỉ $15-20 đô la; có thể giúp bạn thay đổi cả cuộc đời. Ở Việt Nam, có nhiều cuốn tương tự nhưng rẻ hơn rất nhiều chỉ vào khoản dưới 100K VNĐ.
Sách không quan tâm bạn là ai, đang làm gì, số tiền lương bao nhiêu. Nên nó có thể tiếp cận đến tất cả mọi người. Tôi đã từng thấy một người ăn xin ngồi đọc sách hàng giờ liền dưới gốc cây. Thật sự rất bất ngờ!
Thông qua đọc và nghe sách, bạn có cơ hội được thu nhặt những kiến thức quan trọng chỉ trong vòng 1 phút. Trong khi tác giả đã phải dành nhiều năm nghiên cứu, kinh nghiệm thất bại; và thử lại để đúc kết ra những kiến thức đó.
Tôi đọc sách Tiếng anh đơn giản là vì tôi không có cơ hội tiếp cận với sách dịch như ở Việt Nam. Và khả năng đọc bằng Tiếng Anh của tôi cũng cải thiện nhiều. Thêm vào đó, môi trường kinh tế và tài chính ở Mỹ cũng phù hợp với cuốn sách bằng Tiếng anh. Hơn là sau khi dịch ra thông qua ngữ cảnh người Việt.
Nếu các bạn nghĩ những cuốn sách bằng tiếng anh toàn bao gồm những từ cao siêu. Thì bạn đang……LẦM TO. Tác giả sử dụng nhiều từ vựng đơn giản và thường ngày. Như <“Today is a wonderful day” – Hôm nay là một ngày tuyệt vời>.
Đôi khi sẽ có những tính từ hoặc trạng từ mà bạn không hiểu. Bạn có thể lướt qua hay dùng từ điển. Tôi nói lướt qua ở đây không phải là đọc hời hợt; mà đa số những từ đó không quan trọng. Và bạn hầu như quên ngay sau khi đọc xong cuốn sách đó. Mặc dù tôi có thể không biết 1 từ đó có nghĩa là gì; nhưng khi đọc hết câu tôi vẫn có thể hiêủ được ý của câu đó.
Bây giờ tôi sẽ điểm qua các cách tiếp cận thông qua 3 bước mà tôi đã sử dụng. Hy vọng nó cũng giúp ích gì đó cho bạn nhé!
1. Chọn chủ đề sách mà bạn quan tâm
Tới đây chúng ta không nghi ngờ gì khi đọc sách là điều cần thiết. Nó giúp chúng ta tự giáo dục, truyền cảm hứng, giải trí và hơn thế nữa. Nhưng với hàng nghìn cuốn sách được xuất bản mỗi tuần; làm thế nào để một độc giả (đặc biệt là một người mới bắt đầu đọc) quyết định chọn cuốn nào? Câu hỏi này thường xuyên xảy ra với tôi vì bản thân tôi. Cho dù tôi vừa là một tác giả vừa là một độc giả.
Vì vậy, làm thế nào để một người chọn những gì để đọc?
Quy tắc đầu tiên là đọc những gì bạn thích! Trong trường hợp của tôi, tôi rất hâm mộ Warren Buffett nên tất cả sách đầu tư tôi đều đọc theo lời khuyên của ông. Như cuốn The Intelligent Investor của Benjamin Graham ở trên. Bạn có thể xem thêm về những đầu sách về Đầu tư chứng khoán tôi đã đọc và nghe qua TẠI ĐÂY.
Có quá nhiều người trong chúng ta cho phép việc chọn sách để đọc bị hướng dẫn bởi sở thích của người khác. Họ tự giới hạn mình trong danh sách các sách bán chạy nhất hoặc cơn sốt xuất bản mới nhất.
Khi tôi tự xuất bản cuốn sách của mình, tôi mới phát hiện là chúng ta chỉ quan tâm độ nổi tiếng của tác giả đó. Thay vì quan tâm đến họ viết cái gì, và đó có phải là điều bạn đang cần đến.
Tất nhiên chúng ta đều công nhận rằng những cuốn sách bán chạy là rất hay. Nhưng không có gì sai khi đọc thử những cuốn sách của các tác giả khác. Ngoài những lời khuyên của Warren Buffett; thì trong sách tác giả cũng có nhắc tới những tác giả và tên sách họ đã đọc. Tìm và đọc theo họ, nếu bạn thích tác giả đó.
Lúc trước tôi hay đọc sách về kĩ năng và phát triển bản thân nhiều. Sau khi đọc cuốn Shoe Dog: A Memoir by the Creator of NikeBook – Phil Knight. Đây là lần đầu tiên tôi đọc một cuốn sách tự truyện của người sáng lập ra Nike. Tôi đã tìm ra nhiều câu trả lời cho bản thân; từ lời khuyên của một nhà doanh nhân thành đạt. Vậy nên bạn không cần phải theo một phong cách hay chủ đề nhất định. Bạn có thể chọn đọc nhiều chủ đề sẽ giúp cho chúng ta có sự đa dạng hơn về kiến thức và kĩ năng.
Read Read Read. Just don’t read one type of book. Read different books by various authors so that you develop different style ―R.L. Stine
Đọc Đọc và Đọc. Chỉ đừng đọc một loại sách. Đọc các cuốn sách khác nhau của nhiều tác giả khác nhau để bạn có thể phát triển phong cách khác nhau.
2. ghi chép và thực hành
Ghi chú và highlight
Lúc trước khi đọc tôi chẳng bao giờ highlight hay ghi chép lại. Nhưng khi đọc một lượng thông tin lớn, tốt nhất là chúng ta hãy highlight và ghi chú lại. Thay vì cố gắng nhớ những gì bạn đã đọc thì ghi chép tốt trong khi đọc là một phần quan trọng của sự thành công trong học tập.
Ở các trường đại học, hầu hết các khóa học đều yêu cầu đọc nhiều tài liệu khác nhau. Đôi khi đọc hết 1 cuốn sách và viết bài luận về nó. Điều này có thể dẫn đến việc khó hiểu và khó nắm vững tài liệu cũng như học tốt trong lớp nếu không có kỹ năng ghi chú và đọc kỹ.
Việc ghi chú từ việc đọc có thể giúp bạn sắp xếp ý tưởng và thông tin từ văn bản; giữ tập trung và chú ý khi đọc. Ghi lại những gì bạn đã đọc để bạn có thể dễ dàng tìm thấy nó trong tương lai. Bạn có thể sử dụng bất cứ bút hay giấy dán màu nào bạn muốn. Tôi sử dụng màu xanh neon, vì nó sáng mà gấp lại góc trang nhỏ để tìm lại khi cần.
Đừng sao chép hàng tấn ghi chú hoặc tô đậm quá mức; mà chỉ cần chú thích lề bằng các ký hiệu, chữ viết tắt hoặc tóm tắt của văn bản bằng từ ngữ của riêng bạn. Điều này sẽ giúp bạn giảm lượng thời gian và năng lượng dành cho ghi chú. Đồng thời tăng khả năng hiểu và lưu giữ bài đọc của bạn.
Nếu bạn đọc đến câu nào mà bạn phải “Wow” hay đó chính là ý bạn muốn tìm thì hãy highlight nó. Nhiều khi đang đọc, tôi lại nảy ra một ý tưởng mới cho cuốn sách của mình. Thì tôi ngay lập tức ghi nó xuống ngay, nhưng chỉ tóm gọn trong vài từ. Tôi sẽ mở rộng ra từ ý đó sau này.
I read a book one day and my whole life was changed ―Orhan Pamuk
Một ngày tôi đọc một cuốn sách và toàn bộ cuộc đời tôi đã thay đổi.
áp dụng thực tế
Mặc dù việc ghi chú và highlight sẽ giúp các bạn tóm tắt các nội dung chính. Nhưng để nhớ lâu và dài, thì chúng ta cần phải áp dụng chúng vào thực tế. Nói cách khác, đó là chúng ta biến kiến thức của bạn thành hành động. Sử dụng những gì bạn đã học được trong sách, để áp dụng nó vào một tình huống, vấn đề, kinh nghiệm hoặc sự kiện.
Có thể bạn sẽ đọc được hơn 2 cuốn sách một tháng hoặc 100 cuốn một năm. Nó cũng sẽ trở nên bị lãng quên và vô nghĩa nếu kiến thức hay kĩ năng học được không được thực hành.
Khi tôi bắt đầu tìm hiểu về Tài chính cá nhân và Đầu tư, bất cứ sự chỉ dẫn nào từ quyển sách mà tôi có khả năng thực hiện được thì tôi đều làm ngay. Chẳng hạn như từ cuốn MONEY Master the Game 7 Simple Steps to Financial Freedom – Tiền Làm Chủ Cuộc Chơi; của Tony Robbin. Tôi bắt đầu phân bổ tiền vào mở tài khoản Roth IRA (Quỹ đầu tư hưu trí sau thuế). Cuốn The Richest Man in Babylon – Người giàu có nhất thành Babylon; giúp tôi thực hành song song việc tiết kiệm, đầu tư cho dù đang trả nợ.
Tuy nhiên, nếu đọc một cuốn sách không liên quan đến hoàn cảnh hiện tại của bạn. Thì không có cách nào bạn có thể tích hợp kiến thức mới trong những ngày của mình.
Adam, một đồng nghiệp của tôi đã rơi vào cái bẫy này nhiều lần. Anh mua những quyển sách mà người cố vấn đề xuất đọc. Anh đã dành hàng giờ để tìm hiểu Nguyên tắc của Ray Dalio; và nhận ra rằng cuốn sách này không liên quan gì đến cuộc sống sinh viên của anh.
Khi bạn cố gắng tìm kiếm những bài học phù hợp nhưng không thể tìm thấy bất kỳ lời khuyên hữu ích nào, đó không phải là sách không hay. Thay vào đó là sai thời điểm. Khi bạn càng biết rõ ràng lý do tại sao bạn đang đọc cuốn sách đó. bạn càng tìm ra cách tự nhiên hơn để tích hợp những điều đã học vào cuộc sống của mình.
Knowledge isn’t power until it’s applied – Dale Carnegie
Kiến thức không phải là sức mạnh của bạn cho đến khi nó được áp dụng
Nếu bạn đọc cuốn về thức dậy sớm 5h sáng, hãy tập dậy sớm lúc 5h và xem xét hiệu quả trong vòng 1 tháng. Nếu bạn đọc về cách đầu tư chứng khoán vào quỹ ETF; hãy mua 1-2 cổ phiểu của quỹ đó và xem xét khi thị trường lao dốc. Quỹ đó rớt bao nhiêu phần trăm. Tôi đã thử nhiều quỹ khác nhau và nhận ra rằng một số quỹ rớt hơn 20%; trong khi thị trường chung chỉ đi xuống 10%.
3. thời gian và định dạng sách
Bước cuối cùng của bài viết này là bạn dành bao nhiêu thời gian để có thể đọc được ít nhất 1 cuốn sách/tháng. Việc này liên quan rất nhiều đến việc bạn cam kết và hứng thú như thế nào đến cuốn sách bạn đang đọc. Có nhiều cuốn sách Tiếng anh sẽ dày và mất nhiều thời gian hơn những cuốn khác. Đa số sách ở Viêt Nam chuộng làm cỡ nhỏ vừa tay và không quá dài vì sợ người đọc dễ chán. Hoặc ngán ngẫm khi thấy một quyển sách dày cộp.
Tôi đã tập thói quen dậy sớm hằng ngày vào lúc 6.45h sáng. Tôi đã thử dậy sớm lúc 5h sáng vào mùa đông năm ngoái; và thế là tôi phải đi ngủ lại vào lúc 8h. May mắn là tôi làm việc tại nhà là chủ yếu, nên thời gian để chuẩn bị và di chuyển hầu như được giảm thiếu đáng kể. Thay vào đó tôi sẽ tập trung vào đọc sách khoảng 1-2 tiếng mỗi sáng.
Thứ 7 và chủ nhật không còn là những ngày nghỉ bình thường như trước nữa. Mà tôi dùng nó để đọc và viết nhiều hơn. Cuối tuần tôi có thể dành nguyên buổi sáng để đọc. Trong tuần, khi nào rảnh là tôi sẽ đọc và viết. Ngay cả khi đi chơi hay du lịch; tôi cũng mang theo sách để đọc. Nên giờ nếu không làm điều này, tôi cứ thấy thiếu thiếu.
Khi bạn đọc quen sách Tiếng anh trong thời gian đầu, bạn sẽ không còn bị choáng với những cuốn dày và dài nữa.
Bên cạnh đó có rất nhiều ứng dụng sách nói – audiobook hay sách điện tử đọc online hiện nay; như Amazon’s Kindle. Giúp bạn có nhiều lựa chọn hơn.
Phiên bản kỹ thuật số của sách cũng có giá rẻ hơn nhiều so với phiên bản in. Sách điện tử được thiết kế để tăng tốc độ với khả năng đọc lướt, cuộn và liên kết.
Trong khi đó sách vật lý được thiết kế để xử lý chậm, với các trang lớn; giúp người đọc tập trung dòng suy nghĩ hơn. Mỗi cách thức đều có ưu điểm riêng của nó.
Tôi nghe sách nhanh hơn đọc. Tôi có thể nghe 2-3 cuốn/ tháng; khi lái xe đi làm hoặc khi đang làm việc. Mỗi cuốn có thể dài 5-8 tiếng nên việc hoàn thành nhanh hơn. Khi nghe tôi cũng ghi chú lại và nghe lại đối với một số quyển; hay tôi sẽ mua sách giấy để đọc lại kĩ hơn. Việc nghe sách Tiếng anh giúp bạn có khả năng lướt nội dung nhanh hơn. Nhưng để nhớ lâu thì sách giấy vẫn là tốt nhất; vì chúng ta thực hiện việc suy nghĩ khi đọc.
Ngoài ra, bản in của sách mang lại trải nghiệm độc đáo cho bạn đọc hơn. Đọc một cuốn sách in là một trải nghiệm xúc giác. Bạn cảm thấy nó, bạn ngửi nó, và bạn nhớ nó. Đây là một lý do tại sao sách giấy vẫn đang là định dạng phổ biến hơn cho người đọc. Sách in chạm đến người đọc ở một mức độ cảm xúc nguyên sơ hơn.
In the end, we’ll all become stories ―Margaret Atwood
Cuối cùng, tất cả chúng ta sẽ trở thành những câu chuyện.
NHUNG HUỲNH
